De charme van de Barrio Gótico
De gotische wijk van Barcelona, of de Barrio Gótico, is het kloppend hart van de oude stad. Het is een doolhof van smalle, kronkelende straatjes, verborgen pleinen en indrukwekkende architectuur die direct doet denken aan de middeleeuwen. Toeristen verdwalen er graag tussen de hoge, donkere stenen muren, de kathedraal van Barcelona en de sfeervolle bars. Veel bezoekers nemen aan dat deze wijk, met zijn naam en uitstraling, al eeuwenlang onveranderd is gebleven sinds de bloeitijd van Catalonië in de dertiende en veertiende eeuw. Toch is er iets vreemds aan de hand als u goed kijkt; veel van de gebouwen lijken té perfect en té uniform om duizend jaar oud te zijn. Dit is een van de meest verrassende feiten over deze beroemde bestemming.
Het gotische dilemma
De reden waarom sommige delen van de wijk er verrassend fris of zelfs enigszins ‘nep’ uitzien, ligt in grootschalige renovatie- en reconstructieprojecten die voornamelijk in de negentiende en vroege twintigste eeuw plaatsvonden. Tijdens deze periode besloot Barcelona dat de oude wijk, die destijds in verval was en als onhygiënisch werd beschouwd, een grondige make-over nodig had om de Catalaanse identiteit te benadrukken. Dit viel samen met de Wereldtentoonstelling van 1929, waarbij de stad zich moest presenteren als een historische, maar vooruitstrevende metropool. Veel van de ‘gotische’ elementen die u vandaag ziet, zijn in feite neo-gotisch.
Hoe 'oud' is de gotische wijk nu echt?
Hoewel de funderingen en de lay-out van de wijk Romeins zijn en er zeker authentieke middeleeuwse gebouwen staan, werd een aanzienlijk deel van de gevels, bruggen en ornamenten toegevoegd in de periode na 1880. De stad creëerde een romantisch beeld van de wijk om bezoekers te trekken en het historische belang van Catalonië te bevestigen. Dit betekende dat bouwvakkers oude stenen van elders in de stad hergebruikten en ze op nieuwe constructies plaatsten. Hierdoor ontstond het coherente, maar enigszins gefabriceerde, ‘gotische’ geheel dat we nu kennen.
De grote renovatie van de twintigste eeuw
Een iconisch voorbeeld van deze herontwikkeling is de beroemde brug die het Paleis van de Generalitat verbindt met het Casa dels Canonges. Hoewel deze brug eruitziet alsof hij honderden jaren oud is, werd hij pas in 1928 voltooid. Het is een prachtig staaltje neo-gotische architectuur, ontworpen om de wijk extra allure te geven. Hetzelfde geldt voor veel binnenplaatsen en openbare gebouwen die volledig werden gerestaureerd of zelfs volledig nieuw werden opgetrokken in de ‘gotische’ stijl. Dit zorgde ervoor dat de wijk één geheel uitstraalde, wat in de echte middeleeuwen vaak minder het geval was door willekeurige groei.
Verborgen juweeltjes buiten de toeristische paden
Als u de meest authentieke, oudere delen van de wijk wilt zien, is het raadzaam om de drukke straten rond de kathedraal en Plaça Sant Jaume te vermijden. Zoek naar de kleinere, donkere steegjes die richting El Born lopen. Hier vindt u nog overblijfselen van de Romeinse muur en echt middeleeuwse gebouwen die minder cosmetisch zijn aangepakt. De wijk is een fascinerende mix van echt oud en meesterlijke imitatie, wat het bezoek alleen maar interessanter maakt als u weet waar u op moet letten. Het is een perfecte illustratie van hoe een stad haar geschiedenis soms herschrijft om haar identiteit te versterken.
